მურსილი II-ს ხელშეკრულება უგარიტელ ნიქმეფასთან



CTH 66 (aqaduri) A. RS 17.338 + RS 17.349 + RS 17.407 + RS 17.342 + RS 17.351A + RS 17.39 + RS 17.374.  B. RS 17.353 + RS 17.357 + RS. 17.04 + RS 19.101 + RS 17.450. C. RS 21.53.

$ 1 (1-12) ase ambobs Cemi mze, mursili, (didi mefe), mefe xaTis qveynisa: me, ... Sens ZmebTan (erTad), niqmefa, da me, mefem, Sen dagsvi mamaSenis taxtze da mamaSenis qveyana dagibrune Sen. Sen, niqmefa, Sens qveyanasTanerTad, Cemi qveSevrdomi xar. da uke(Tu) Sen, niqmefa, dReidan moyolebuli, xaTis mefes, (Sens) batons (da) xaTis qveyanas ar daicav, Sen daarRvev fics. rogorc SenTvis, niqmefa, Seni Tavi, Seni colebi, Seni vaJebi da Seni qveyana Zvirfasia SenTvis, aseve (mefis) sxeuli, mefis pirovneba, mefis vaJebi da mTeli xaTis qveyana Zvirfasi unda iyos (SenTvis). momavalSi daicavi samSvidobo xelSekruleba xaTis mefisa, mefis vaJebisa, (mefis) SviliSvilebisa da mTeli xaTis qveynisa. exla ki Sen, niqmefa, eaxle mefes! magram Tuki Sen ver axerxeb mosvlas – iqneb rame problema Segeqmna – am ficidan Tavisufldebi.
$ 2 (13-21) Sen unda iyo megobrulad Cems megobarTan da mtrulad – Cems mterTan. ukeTu xaTis mefe wava xanigalbaTis qveynis winaaRmdeg, an egviptis winaaRmdeg, an babilonis winaaRmdeg, an alSis winaaRmdeg – romeli (ucxo) qveynebic aris (Seni) qveynis sazRvrebTan da romlebic xaTis mefis winaaRmdeg mtrulad arian ganwyobilebi, (an) is qveynebi, (romlebic Seni qveynis sazRvrebTanaa) da megobrulebi arian xaTis mefisa – (muqiSis qveyana), alefo, da (nuxaSis) qveyana – Semobrundi da mtulad ganewyve maT winaaRmdeg, romdesac (xaTis) qveynis mefe maT Seutevs. (ukeTu Sen, niqmefa) mTeli guliT mobilizebas ar gauwev Sens fexosan da (etlosan) laSqars, da ukeTu Sen ar SeebrZolebi (mTeli guliT) maT, Sen daarRvev fics.
$ 3 (22-29) da ukeTu (me gamogigzavni) daxmarebas, niqmefa, (didebul aznaurs, Tavis) fexosan da etlosan laSqarTan erTad, an ki (gamovagzavni laSqars) rom Seution sxva (qveyanas) da Sen (niqmefa, mTeli guliT mobilizebas ar gauwev Sens fexosan da etlosan laSqars) da (ar SeebrZolebi) mters, (aramed) Caiden (borotmoqmedebas), da Semdegnairad ifiqreb: “(imis miuxedavad, rom ficis qveSa var da xelSekrulebis qveSevrdomi var), an mterma daamarcxos isini, (an maT daamarcxon mteri). me ar minda maT Sesaxeb arafris gageba” – Sen amiT daarRvev fics. an Tuki Sen mters (gaugzavni) da ase etyvi: (xaTis laSqari exla) Setevaze moiwevs. (frTxilad iyavi!” – Sen daarRvev fics).
$ 4 (30-34) da ukeTu (vinme sxva mteri aRdgeba) xaTis qveynis winaaRmdeg (da xaTis qveyanas Seutevs), an Tuki (igi aujanydeba xaTis) mefes da Sen, niqmefa, Seityob amis Sesaxeb, maSin Sen saswrafod unda moxvide didi mefis dasaxmareblad), Sens (fexosan) da etlosan laSqarTan erTad. magram Tuki es SeuZlebelia niqmefasTvis, (maSin misi vaJi an Zma unda movides saswrafod xaTis) qveynis dasaxmareblad (Tavis fexosan da etlosan laSqarTan erTad).
$ 5 (35-38) xolo ukeTu vinme gaviwrovebs Sen, (niqmefa, an...), an saerTod vinme, da (Sen gagzavni xaTis) mefesTan: (“modi da miSvele)”. maSin mefe (mova Sens saSvelad). igi gamogzavnis (an ufliswuls an maRal aznaurs, Tavis fexosan da etlosan laSqarTan erTad da isini daamarcxeben) Sens mters.
$ 6 (39-44) (me), mefe (xaTis qveynisa, Sen agiyvane), niqmefa, (Cems samsaxurSi. Tuki me gamovgzavni aznaurs), xaTis qveynis fexosan da etlosan laSqarTan erTad ugaritSi), da (isini Semovlen) Tqvens qveyanaSi, (niqmefam unda izrunos maTze da gamokvebos isini). isini ZmasaviT moeqcevian mas. (da Sen unda daicva xaTis mefe). da (SemdgomSi), Tuki romelime xeTeli borotebas Caidens (niqmefas winaaRmdeg an gadawyvets daipyros) erT-erTi misi qalaqi, (igi daarRvevs fics).
$ 7 (45-50) da Tuki romelime tyve (romelic didma mefem waiyvana) Seni qveynidan, an xanigalbaTis tyve, an (qinzas, nias) qveynebis tyveebi, an nuxaSis qveynis tyve an muqiSis tyve – Tuki romelime kaci an qali am tyveebs Soris gaiqceva (da Seva) Sens qveyanaSi, (Sen ar unda ifiqro Semdegnairad “imis miuxedavad rom me ar var xelSekrulebis qveSevrdomi da ficis qveS, me ar minda arafris codna amis Sesaxeb). dae isini darCnen (Cems qveyanaSi)”. niqmefam unda aiyvanos (isini da daubrunos isini xaTis mefes).
$ 8 (51-53) Tuki (vinme wagaqezebs) Sen, niqmefa, (borotis) ambis Cadenaze, iqneba es xeTi an (ugaritis) moqalaqe, (da Sen, niqmefa, ar Seipyrob mas da ar gaugzavni) xaTis mefes, (Sen daarRvev fics.).
$ 9 (54-57) ukeTu ugaritis moqalaqe (mcxovrebi xaTis qveyanaSi, an aznauri, an kaci an ) qali mona – Tu niqmefa (mas) xaTis mefes gadascems, man unda aiyvanos igi), magram Tukimefe (xaTisa mas) ar gadascems, (da igi gaiqceva da SenTan mova), da Tuki niqmefa moiparavs mas (igi daarRvevs fics).
$ 10 (58-60) (Tuki rame moxdeba), me, mefe (xaTisa, getyvi Sen) saidumlod ..., me Sen getyvi. magram Tu (Sen, niqmefa, saidumlod ar Seinaxav am ambavs), Sen daarRvev fics.
$ 11 (61-69) (Tuki) romelime (mosaxleoba) daiZreba da (mova) Sens qveyanaSi da Sen, niqmefa, (aramegobrul sityvebs (etyvi) maT (da miuTiTeb0 maT mTebisaken an sxva qveynisaken, Sen daarRvev fics. megobrulad daelaparake maT! uCvene maT (xaTis) gza! mieci (maT) ludi da saWmeli. (da Tuki) mosaxleoba romelime ucxo (qveynisa) Sewuxebuli omisagan daiZreba da ugaritis qveyanaSi Semova, niqmefam (unda aiyvanos isini) da miuyvanos xaTis (mefes). Tuki niqmefa ar aiyvans (maT) da gadascems (xaTis qveynis mefes, Sen daarRvev) fics.
$ 12 (70-72) Tuki ltolvili (gaiqceva) xaTidan da (mova ugaritis qveyanaSi), niqmefa aiyvans mas (da daabrunebs) xaTis qveyanaSi. (Tuki Sen ar daabruneb mas, Sen daarRvev) fics.
$ 13 (73-78) Tuki ltolvili (gaiqceva (ugaritis) qveynidan da mova (xaTis) qveyanaSi, xaTis qveynis mefe (ar (aiyvans mas da ar daabrunebs mas. es ar aris daSvebuli, rom xaTis qveynis mefem (daabrunos ltolvilebi. Tuki ltolvili) mova (ugaritis qveyanaSi) xanigalbaTidan (an sxva qveynidan), niqmefam ar unda daayovnos, aramed unda gauSvas is xaTis qveyanaSi). Tuki is daayovnebs (Sen daarRvev fics).
$ 14 (79-80) da rac niqmefas (surs, mas SeuZlia moTxovos xaTis mefes, da da mas SeuZlia aiRos yvelaferi, rasac miscems mas) xaTis mefe. (man ar unda aiRos rame, rasac xaTis mefe ar miscems).
$ 15 (81-86) da me ... niqmefa da mas kargad moeqcevi - Tuki Sen, niqmefa, ... ar mogwons xaTis qveynis) da mursilis, didi mefis, xaTis mefis mfarvelobaSi yofna (eZeb sxva samefos mfarvelobas – xanigalbaTisas (Tu egviptisas) – Tuki Sen eZieb sxva didi mefis mfarvelobas – (Sen daarRvev fics). da (aTasi RvTaeba) Segrovdeba (am xelSekrulebis dasadebad. da isini moismenen da mowmeebad dadgebian).
$ 16 (87-92) (cis mzis RvTaeba, mzis qalRvTaeba) qalaq arinasi, (tarosis amindis RvTaeba, xaTis amindis RvTaeba, Seri, xuri, nanis mTa, xazis mTa, markeTis amindis RvTaeba, laSqris amindis RvTaeba, alepos amindis RvTaeba, cifalandas amindis RvTaeba, neriqis amindis RvTaeba, lixcinas amindis RvTaeba, …-is amindis RvTaeba, xisaSafas amindis RvTaeba), saxfinas amindis RvTaeba, (safinuvas amindis RvTaeba, fiTiariqis amindis RvTaeba), samuxas amindis RvTaeba, (xurmas amindis RvTaeba), sarisas amindis RvTaeba, (xelfis) amindis RvTaeba, (udas) amindis RvTaeba, (qicuvaTnas) amindis RvTaeba, isxufiTas (amindis RvTaeba, ugaritis) amindis RvTaeba.
$ 17 (93-96) mowme RvTaebebi
§ 18 (97-100) mowme RvTaebebi
$ 19 (101-111) mowme RvTaebebi
$ 20 (112-115) (xelSekrulebis da ficis) yvela sityva dawerilia am (firfitaze) – Tuki niqmefaar daicavs xelSekrulebisa da ficis sityvebs, maSin ficis (RvTaebebi) gaanadgureben niqmefas mis pirovnebasTan, mis colebTan, mis vaJebTan, mis SviliSvilebTan, mis (saxlTan), mis qalaqTan da mis samflobelosTan erTad.
$ 21 (116-119) magram Tuki niqmefa daicavs (am) xelSekrulebis da ficis sityvebs, romelic (dawerilia) am firfitaze, am ficis RvTaebebi daicaven (niqmefas), mis pirovnebasTan, colebTan, vaJebTan (SviliSvilebTan, saxlTan, qalaqTan, qveyanasTan) da Tavis samflobelosTan erTad.

No comments:

Post a Comment