kulxa
eTnonim kulxas Sesaxeb Zalian cota
informacia mogvepoveba. igi, savaraudod, mdebareobda diauxis dasavleTiT da mis
Sesaxeb cnobebi urartus mefis sarduri II-is (Zv. w. 764-735 ww.) mmarTvelobis
periodidan Cndeba. g. meliqiSvili tiglatfileser I--is (Zv. w. 1114-1076)
teqstSi naxseneb toponim kilxis aigivebs kulxasTan,[1]
savaraudebelia, rom kulxa mogviano periodis berZnuli wyaroebis kolxeTis
samefo unda iyos.
rogorc irkveva, sardurim ramdenimejer
ilaSqra kulxas qveynis winaaRmdeg. teqstidan gamomdinare, igi emezobleboda
xuSani/xuSaxli-s, Tavad xuSaxli ki, erT-erT urartul warweraSi naxsenebia -
diauxTan da zabaxasTan erTad.
sarduri axsenebs kulxas samefo qalaq -
ildamuSas, romelic savaraudod, unda yofiliyo, artanuji, xolo qaTarza, romelic
kulxas samefoSi Sedioda, unda yofiliyo - klarjeTi. vfiqrobT, kulxas samefos
lokalizacia emTxveva mogviano xanis kolas teritorias.
sarduris teqstSi kulxa orjer
moixsenieba:
„...gavemarTe kulxas qveynis
winaaRmdeg, RvTaeba xaldis sidiadiT xanani, xuSaxlis qveynis mefe (Tavis)
xalxTan (erTad) wamovtyvevne, wamoviyvane (da) davasaxle Cems qveyanaSi.“
„...(ase) ambobs sarduri: gaveSure
kulxas qveynis winaaRmdeg, misi ... qalaqebi... ildamuSa, kulxelebis qveynis
mefe me...Sis samefo qalaqi, gamagrebuli, brZoliT davipyari, gadavwvi,
mosaxleoba, kulxas laSqari gavanadgure. rkinis beWedi davamzade. ildamuSaSi
warwera davdgi, cixe-simagreebi, qalaqebi gadavwvi, davangrie, qveyana gavaCanage,
kacebi (da) qalebi gavreke.“
amave periodis berZnul teqtebSi igive
saxelwodeba gvxvdeba „kolxois“ formiT.
qarTul samecniero literaturaSi
aRiarebulia mosazreba, rom kulxas samefo
CrdiloeTidan SemoWrilma kimerielebis tomebma gaanadgures. amis dasturad
mohyavT asurul teqstSi naxsenebi faqti, rom gimri-d wodebulma xalxma ilaSqra
urartus winaaRmdeg. teqstebidan gamomdinare, amis meti informacia ar
mogvepoveba. xolo is mosazreba, rom kimerielebma gaanadgures kulxas samefo, arc
teqstobrivad da arc arqeologiurad ar dasturdeba.[2]
No comments:
Post a Comment